[Update: Alweer een dagje later. Enkele updates toegevoegd in schuin, zie hieronder. De fotodienst Flickr is niet meer ter sprake gekomen, hoewel we heel even een kijkje hebben genomen bij het Vrouwen van Nu foto album in Picasa, waarin de foto’s van een recent bezoek uit Wit-Rusland zijn opgenomen.]
Web 2.0 in 60 minuten
Vanmiddag mag ik tijdens een bijeenkomst van de NBvP / Vrouwen van Nu een introductie sessie over web 2.0 verzorgen. In de beperkte 60 minuten wordt dat vooral een inspiratie sessie. Nou zijn er wel twee beren op de weg:
- Beer 1.) Ik houd ervan mensen meteen dingen zelf te laten doen. Maar daarvoor zijn wel veel computers nodig. Geloof niet dat die er zijn in de geplande ruimte. De sessie is natuurlijk maar een klein deeltje van het geheel. Ik kan pogen die dynamiek er toch in te krijgen via het aloude “roept u maar”.
- Beer 2.) Het web is zo goed gevuld dat de één helemaal nieuwsgierig wordt en de ene kant uit wil rennen, terwijl de ander overrompeld wordt, twijfels en vragen heeft, en hard de andere kant op holt. In mijn ervaring knappen veel mensen af op al dat web-gedoe vanwege het gevoel teveel te moeten en te weinig te snappen. Alleen al van het NUT ervan! Tijd nemen voor degenen met vragen is dus zeker belangrijk. In een kleine groep kan dat wel, maar ook dan ben je met 6 vragen al vaak weer een halfuur verder. Hoe de vaart erin te houden en toch tijd en aandacht geven aan aarzeling? Mijn gevoel: aan te moedigen eerst voor spek-en-bonen mee te doen (niets moet!), taaie vragen parkeren voor eventuele vervolgsessies én vooral in de komende periode elkaar helpen en bevragen. Voorlopers die nu al een eindje opweg zijn kunnen hier een rol in spelen. En dat hoeft niet eens een actieve rol te zijn. Ook bij hen afkijken kan al heel behulpzaam zijn.
Lekker mixen en mengen
Mijn eigen fascinatie met het web 2.0 als geheel heeft voor een deel temaken met mijn achtergrond in informatie- en kennismanagement. De mogelijkheid alles aan elkaar te lijmen op zoveel verschillende manieren. Foto’s, links, kleine Twitterberichtjes en weblog berichten: een heel netwerk van tools in korte tijd opgezet en gekoppeld in een compacte project website. Het finetunen en vullen gaat al naar gelang de site door projectgroep en bezoekers wordt gebruikt.
Maar ook het ontmoeten van anderen op het web is inspirerend. We ontmoeten elkaar via “tags” en “rss“, en vooral ook via via. Bekenden uit mijn huidige netwerk, oude bekenden, en compleet vreemden die ineens opdoemen en al jarenlang met vergelijkbare onderwerpen bezig zijn. Soms is het web een grote Aha-Erlebnis.
De verschillende tools die je op het web vindt richten zich veel op die twee aspecten: aan de ene kant je eigen informatie beheren en lekker mixen en mengen, aan de andere kant de ontmoeting met anderen, het sociale netwerken.
Voorbeelden
Best kans dat de “roept u maar”- methode leidt tot het bespreken en zien van heel andere dingen, maar een beetje voorbereiden moet toch wel. Dus ik pik er wat zaken uit waarmee je een paar van de kwaliteiten van web 2.0 goed kunt zien.
De koffiehoek of het prikbord – Twitter
Twitter begon ooit als dienst om mensen te laten weten waar je mee bezig bent. Inmiddels is het verworden tot een soort micro-weblog dienst. Je kunt via je Twitter blog natuurlijk nog steeds laten weten wat jou bezig houdt. Zo las ik bijvoorbeeld dat Brigitte vandaag het proefnummer van het Vrouwen van Nu magazine zal ontvangen, collega Annet deze week 25 jaar in dienst is, en dat jullie voorzitter Ien Vinkenburg recent een Koninklijke onderscheiding ontving. Update: Nog niet alle aanwezige vrouwen hadden dit gehoord! Ook zijn er veel mensen die Twitter gebruiken om met elkaar te praten of vragen te stellen en beantwoorden. Zo is Twitter een soort kruising geworden tussen een koffiehoek en een prikbord, en misschien zo’n schriftje waar je als vriendinnen vroegr om beurten een krabbeltje in schreef.
Twitter begint pas leuk te worden als je andere mensen gaat volgen. Je abonneert je dan op die ander, waardoor jij op jouw Twitter pagina al de laatste berichten van die ander ziet. Je kunt eens beginnen met het volgen van:
- Andere Vrouwen van Nu zoals @voordendag, @expoge, @bleferink, @mardilja, @lentemamaatje;
- Een gezamelijke twitter account, die door een iemand van een groep wordt bijgehouden, bijvoorbeeld @vrouwenvannu of @guusnet (over platteland)
- Of andere twitterende plattelandsvrouwen die jullie misschien interessant vinden: @boerhoes, @pepertjes, @florineblokland, @josien, @dorineruter, @margadej.
Verder kun je op #trefwoorden en op @namen klikken (zie onder) in de berichten die anderen schrijven. Zo kom je nog weer nieuwe mensen tegen. Ook Twitter biedt natuurlijk hulp om je contacten uit je email ook op Twitter op te zoeken. Tot slot zullen er mensen zijn die jou willen volgen. Soms zijn dat SPAMers (die kun je blokkeren via “block”), maar er zullen ook hele interessante mensen tussen zitten. Die kun je op jouw beurt weer gaan volgen. Zo breid je langzaam je netwerk uit. Je kunt gebruik maken van Twitter software zoals Tweetdeck om alles een beetje overzichtelijk te houden (verschillende mensen in verschillende groepen indelen), maar je kunt ook gewoon altijd op Twitter.com kijken als het installeren van software je nog een stapje te ver is.
Wanneer je begint met Twitteren raak je soms misschien een beetje in de war van de terminologie. Hier eerste een lijstje begrippen en hoe het werkt:
- Tweet = Twitterbericht, maximaal 140 tekens
- Tweeps, twitteraars = Mensen op twitter
- Follower = Iemand die jou “volgt” op Twitter
- Following = Lijst van mensen die jij volgt op Twitter
- @naam = Een berichtje verstuurd aan een specifieke persoon. Als je bericht begint met @ krijgen mensen die jou wel volgen maar die ander niet dat bericht ook niet te zien.
- RT = Een twitter bericht dat door iemand anders (meestel in een @naam erbij vermeld) al heeft geschreven en dat wordt doorgegeven.
- Please RT of Pls RT = “Wil je dit graag even doorsturen?”
- # = Dit wordt een hash tag genoemd en kun je voor een trefwoord in je bericht zetten, of aan het eind van je bericht. Berichten van jou en anderen met dat woord zijn dan makkelijker samen terug te vinden. Het woord met de # wordt automatisch een link waar je op kunt klikken.
- DM = Direct message. Een bericht dat je aan een specifieke persoon stuurt en alleen door hem/haar gelezen kan worden. Werkt niet altijd even goed omdat niet altijd alle mensen die jij volgt in je adreslijst voorkomen. Soms kun je iemand dus niet bereiken.
- URL = Een URL is een webadres. Omdat 140 maar beperkt is kun je gebruik maken van URL verkorters om lange links om te toveren naar korte codes. Bijvoorbeeld via http://tinyurl.com en http://bit.ly. Twittersoftware zoals Tweetdeck heeft een ingebouwde URL verkorter.
Verbinden en verdiepen via weblogs
Een weblog (blog) is wat mij betreft vooral een tool om meerdere informatiestromen met elkaar te verbinden en de verdieping te zoeken. Sommige mensen gebruiken hun weblog om informatie te delen die ze elders zagen. Links naar interessante publicaties, weblog berichten van anderen, foto’s. Anderen bloggen over bijeenkomsten die ze bijwoonden. Verslaglegging voor anderen die ook aanwezig waren, of wat hoogtepunten delen met andere geïnteresseerden. Verder zijn er ook mensen die een weblog vooral gebruiken voor reflectie. Even de gedachten ordenen, wat ideeën op een rijtje zetten en delen, verbanden leggen tussen ontwikkelingen die je om je heen ziet. Met nut voor jezelf en mogelijk ook voor anderen.
Wanneer een weblog een groepje vaste lezers krijgt, dat commentaar achterlaat en/of op hun eigen beurt ook weer een blog bijhoudt en daar reageert of voortborduurt op het geschrevene, dan wordt er als het ware een nieuw web geweven. Een gezamelijke zoektocht, elkaar helpen vragen en ideeën vorm te geven en te weerleggen. Verbinding en verdieping.
Zoeken op handwerken, leesclub, of Benin (een van de maatschappelijke projecten van Vrouwen van Nu vindt plaats in Benin) en je vindt allerlei verschillende weblogs. Dat zoeken kun je doen via bijvoorbeeld de standaard Google zoekmachine of Google Blog Search (gewoon typen: “blog handwerken”). In Blogger, de tool die Google aanbiedt om zelf een blog bij te houden, kunnen mensen in hun profiel aangeven wat ze interessant vinden, zoals bijvoorbeeld wandelen. Grote kans dat zij daar dan ook over bloggen. Ook via websites als WordPress – een andere veel gebruikte weblog tool – kun je zoeken naar blogs. In dit geval naar alle mensen met een WordPress weblog die iets schreven over bijvoorbeeld leesclubs. Een beetje rondbladeren en doorklikken op links levert je al snel leuke weblogs op. Heel eerlijk gezegd vind ik veel leuke blogs vooral doordat ze door anderen worden aangeraden. Ook bij weblogs is het dus handig te beginnen met het volgen van het weblog van een bekende, zoals bijvoorbeeld het weblog van Brigitte Leferink (“Brigitte’s week”) of Josien Kapma (“Melken over de grens”).
Door commentaar achter te laten op een interessant of leuk blog bericht geef je de schrijver van het bericht wat feedback. Alleen al te weten dat iemand het bericht las en de moeite waard vond kan heel bemoedigend zijn om te blijven bloggen. Mocht je zelf een weblog starten dan zul je dat ook snel merken.
De meeste weblog berichten hebben onderaan de tekst een linkje met commentaar / comments / reacties. Soms staat er “0 reacties”. Als je op die link klikt kun jij daar, als eerste, een reactie plaatsen. Een reactie van jouw kan ook weer andere reacties opleveren, zodat een klein gesprekje ontstaat. Op sommige website wordt heel veel gediscussieerd via de reacties. Kijk bijvoorbeeld eens op Foodlog.
Om commentaar op een bericht achter te laten moet je vaak verplicht een naam en emailadres invullen. Als je hier niet van houdt kan je een apart email adres maken wat je standaard opgeeft of je kan een nepadres opgeven (…). Als je een goede SPAM filter hebt, zoals bijvoorbeeld de email via Google dat heeft, kun je gerust je email adres achterlaten. De eventuele SPAM wordt er wel uitgefilterd, en je krijgt dan tenminste een berichtje wanneer mensen nog weer po jouw reactie hebben gereageerd. Ook maakt dit het mogelijk voor de blogger op wie je reageerde om jouw een persoonlijk mailtje te sturen.
Zou je zelf de stoute schoenen aantrekken en een eigen weblog willen starten, dan kun je dat doen via bijvoorbeeld Web-Log.nl of WordPress.
Update: We wachten in spanning af of Vrouwen van Nu lid Gerry van Gorp haar weblog zal activeren en gaan gebruiken! In het kader van de activiteiten die zij en de andere leden uit haar groep aan het organiseren zijn, zou dat erg handig kunnen zijn voor de publiciteit.
Foto’s organiseren en delen via Flickr
Dan foto site Flickr – www.flickr.com. Deze laat goed zien hoe je eigen informatie (in dit geval foto’s en hun verhaal) zelf kunt beheren en organiseren, en tegelijk delen met anderen.
Zoeken op Wit Rusland (waar de Nederlandse Vrouwen van Nu een helpende hand bieden aan plattelandsvrouwen terplekke) geeft bijvoorbeeld foto’s per locatie, per tag wit rusland of belarus en zelfs een hele groep van 274 mensen die foto’s uit of over Belarus uitwisselen. Let op de foto’s met een Creative Commons licentie: die mag je namelijk hergebruiken onder bepaalde voorwaarden (zie foto hier rechts). Je vindt ze via de Advanced Search.
Plaats je zelf je foto’s op Flickr, dan kun je ze organiseren in Sets, via titel en beschrijving het verhaal van de foto vertellen, via tags, locatie en je deelname aan groepen de foto onder de aandacht van anderen brengen. Via het commentaar op je foto’s kun je horen wat anderen van de foto of het verhaal vonden. Vergeet zelf ook niet af en toe te reageren op foto’s van bekenden. Vond je ze mooi, herkenbaar, en wie is ook alweer die persoon daar rechtsachter je vriendin? Door van je eigen email adreslijst gebruik te maken (de meeste web 2.0 tools bieden aan je hierbij te helpen) 
kun je meteen kijken welke van je kennissen ook “op Flickr zit”. Heb je meteen een start voor een eigen netwerkje.
Ook Google’s fotodienst Picasa is een goede manier om je eigen foto’s te organiseren in albums. Update: Kijk bijvoorbeeld naar de foto’s van het bezoek van de Wit-Russen.
Profiel websites
Update: Heel kort bespraken we gisteren nog LinkedIn, dat door Brigitte werd vergeleken met een digitale rolodex. Brigitte (namens het landelijke bureau van Vrouwen van Nu verantwoordelijk voor de communicatie) maakte eerder al een LinkedIn groep voor Vrouwen van Nu. Door van die groep lid te worden is het makkelijk andere leden te vinden en door hen gevonden te worden. Ook Facebook (persoonlijker) en Hyves (nog persoonlijker) werden even genoemd.
Uitproberen
Over deze en alle andere web 2.0 tools valt nog veel meer te zeggen, wat nooit in 1 uur past. Het gaat vooral leven als je het gaat uitproberen. En bevalt het je niet, dan laat je het gewoon (even) liggen. Wie weet gaat er later ineens nog een belletje rinkelen!
Weblog Dorine Ruter 