Vorige week vrijdag 21 November 2008 organiseerde Stichting de Omslag een publieke presentatie van het onderzoek ‘Verschuivende paradigma’s in de landbouw en zorg’ en de premiére van film Zaaijers, geïnspireerd door het uitgevoerde onderzoek.
Deelnemers hadden bij aanmelding steeds per tien mensen een bevestigingsmail gekregen. Hoewel veel mensen (inclusief ikzelf) dus een kleine bijeenkomst was de volle capaciteit van de zaal bij Antropia benut: maarliefst 250 geïnteresseerden!
Na de opening door Derk Klein Bramel (Stichting Omslag) die ons weet te vertellen dat er inmiddels al zo’n 12.000 clienten ‘rondlopen’ op zorgboerderijen in Nederland, volgt een korte inleiding door Jana Loose (AViN), die eindigt met woorden uit een oude spreuk:
Draag de zon naar de aarde,
O mens, gij zijt tussen licht en duisternis geplaatst,
Wees een strijder voor het licht
Houd van de aarde, zodat zij tot een stralende edelsteen wordt.
Herschep de plant, herschep het dier,
Herschep U zelf.
Hannelore vertelt
Dan is het woord aan Hannelore Speelman (Noorderhoeve – Schoorl, Noord-Holland). Hannelore is één van de pionierende zorgboeren die deelnam aan de rondetafel gesprekken die de basis vormden van het onderzoek.
Voor een grote zaal is het altijd moeilijk de juiste sfeer neer te zetten, maar Hannelore raakt al snel op dreef en vertelt vanuit haar eigen ervaringen, en vanuit haar hart.
Ze vertelt ze over de begindagen van de zorglandbouw, toen er nog geen kwaliteitshandboeken waren en het zorgboeren gepaard ging met uitproberen en dus met veel vallen en opstaan. Over de enorme ontwikkeling die de sector doormaakte de afgelopen 30 jaar. En over het wezenlijke en het werkzame, dat in de kern altijd hetzelfde is gebleven. Zoals die verbinding met de ander, met de natuur en daardoor weer met jezelf.
Herkenning
De anecdotes van Hannelore (geillustreerd door foto’s en een bos prei) roepen zichtbaar en hoorbaar herkenning op. Ook wordt er hier en daar geknikt wanneer Erik Baars van het Louis Bolk Instituut even later de hoogtepunten uit het onderzoek presenteert. Maar of er voor de aanwezige zorgboeren en andere betrokkenen veel nieuws ter tafel komt is de vraag. Gaat het dan om het staven van dat wat die pioniers jaren geleden al aanvoelden?
Wat is nou wezenlijk en werkzaam in de landbouw en zorg? Met het uitgevoerde onderzoek blijven veel verhalen van de pionierende boeren bewaard. Maar de gevoerde gesprekken vormen geen wetenschappelijk bewijs van de waarde van landbouw en zorg. Het onderzoek verzamelt; brengt mensen en hun verhalen samen. De pioniers, die lang geleden op hun gevoel de overstap maakten, zonder te weten waar het hen brengen zou, en deze vrijdag zo’n 250 mensen die in het wezenlijke en werkzame van die stap geloven en de waarde van landbouw en zorg aanvoelen.
Vanuit dat oogpunt biedt de film Zaaijers van Feico Hajonides een mooie impressie van de sfeer en achterliggende thematiek van landbouw en zorg. Een hele reeks boeken, brochures en andere publicaties – van Omslag, Steunpunt of WUR – geven inzicht in de tastbare en meetbare kanten van het vak. Zaaijers werpt wat schemerlicht op het gevoel en innerlijke dat erbij komt kijken. Overpeinzingen gewenst.
Enkele foto’s van de bijeenkomst hier: http://www.flickr.com/photos/dorineruter/tags/20081121.
Het boekje met uitkomsten van het onderzoek is voor 15 Euro te bestellen via het Louis Bolk Instituut. De film is (vermoed ik?) bij Omslag te bestellen, zolang de voorraad strekt.
Weblog Dorine Ruter 